παπα-ΣΤΕΦΑΝΗΣ ΝΙΚΑΣ
“η λαϊκή μουσική ειν' ένα κοφτερό μαχαίρι”
«Αέρας είν’ ο έρωντας κι αν τον αλικοντίσεις
κόντρα πηγαίνεις του Θεού και στα πρεπά τση φύσης»
Ο παπα-Στεφανής γεννήθηκε στις Βρύσες Αγίου Βασιλείου και όπως αναφέρει:
«Ό,τι ήμουνε κι ό,τι είμαι εδά κι από παέ και πέρα
ό,τι γενώ, θα το χρωστώ στο βρυσανόν αέρα»
Μεγάλωσε σε ένα αυθεντικά καλλιτεχνικό περιβάλλον όπου το κρητικό τραγούδι, οι παρέες κι οι καντάδες ήταν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας. Οι κληρονομικές καταβολές από τους γονείς του που όμως «ποτέ δεν είχαν σκεφτεί να συνθέσουν συστηματικά, το έκαναν όταν ένοιωθαν την ανάγκη χωρίς να καταγράφουν σχεδόν τίποτα», σε συνδυασμό με τα πρώτα του ακούσματα από το Γιάννη Δάνδολο και το Μουντόκωστα, οδήγησαν τον παπα Στεφανή προς τη μουσική. Έτσι ...«η εξέλιξη ήταν μοιραία».
Είναι χαρακτηριστικό ότι το ρεφρέν του «Ναναρίσματος», του τραγουδιού με το οποίο ο παπά Στεφανής πρώτευσε στον εφετινό Διαγωνισμό Κρητικής Μουσικής, το συνέθεσε η μητέρα του. «Με αυτό μας νανούριζε, εφτά αδέλφια, μία φορά κι έναν καιρό». Το τραγούδι διακρίθηκε, συν τοις άλλοις, χάρη στην πρωτοτυπία του αφού τα νανουρίσματα σχεδόν εκλείπουν από την κρητική δισκογραφία. Ο παπά Στεφανής το χαρακτηρίζει «απρόβλεπτο, απρόσμενο και διαφορετικό. Ένα μαύρο ρόδο ανάμεσα σε άλλα δεκατέσσερα, κόκκινα και άσπρα». Αισθάνεται υπερήφανος για το "Νανάρισμα", κυρίως επειδή το είχε αφιερώσει στο γιο του που, τότε, από μέρα σε μέρα, περίμεναν να γεννηθεί. Πάντως, δήλωσε ευθαρσώς και με τη χιουμοριστική διάθεση που τον διακρίνει ότι, μόλις βγήκαν τα αποτελέσματα του διαγωνισμού, από την αγωνία εκείνων των στιγμών, αισθάνθηκε σα «να είχε σκάψει μονημερίς, τεσσάρων εργατών αμπέλι»..
Ο Βασίλης Σκουλάς, ο Ψαραντώνης, ο Μάνος Μουντάκης, ο Δημήτρης Σγουρός, η Ειρήνη Δερέμπεη και η Εύα Γρηγοράκη, που χάρισαν τη φωνή τους στα τραγούδια του CD, δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις. Ο παπά Στεφανής αναφέρει ότι το «Αγρίμι και Κοράσο» είναι η πρώτη ολοκληρωμένη μουσική δουλειά στην ιστορία της κρητικής δισκογραφίας με πρώτο όργανο το σφυροχάμπιολο. Τα τραγούδια του CD αποτελούν ένα συνδυασμό παλιών και νέων στίχων και μελωδιών με σταθερές βάσεις στην παραδοσιακή κρητική τραγουδοποιεία.
Τα παραδοσιακά τραγούδια είναι προϊόντα έρευνας του παπά Στεφανή και ακούγονται φρέσκα, σύγχρονα και ζωντανά. Αν και η ιστορική τους διαδρομή είναι μεγάλη δε θυμίζουν καθόλου άνευρη και αποστειρωμένη μουσειακή καταγραφή ενώ αποδεικνύουν με τον καλύτερο τρόπο ότι η καλή μουσική είναι διαχρονική.
Το CD είναι αφιερωμένο στην πνευστή μουσική της Κρήτης προβάλλοντας ως κυρίαρχο σολιστικό μουσικό όργανο των δεκατεσσάρων τραγουδιών το χαμπιόλι. Επίσης, αναδεικνύει κρητικούς σκοπούς και μελωδίες που στις μέρες μας κινδυνεύουν να εξαφανιστούν όπως το Λαζώτη και τον Πανωμερίτη ή Προβατινίστικο, τα «Παστικα» (νυφιάτικα τραγούδια) καθώς και ξεχασμένες κρητικές παιδικές μελωδίες. Εκτός από το χαμπιόλι, στο «Αγρίμι και Κοράσο», παρελαύνουν όργανα όπως το μπουλγαρί, το λαγούτο-λάφτα, το ούτι καθώς και φυσικά κρουστά όπως το νταούλι μπεντίρ και τα κουτάλια. Σε όλα αυτά σημαντική ήταν η συμβολή του Νίκου Κατριτζιδάκη, δεξιοτέχνη φλαουτίστα με κλασσική παιδεία και μέλους της μουσικής ομάδας «ΑΧΟΣ», που χειρίζεται αριστοτεχνικά το ζεστό ήχο του χαμπιολιού, καθώς και η βοήθεια του συγκροτήματος «Παλαιϊνά Σεφέρια».
ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗΣ
(Πλήρης παρουσίαση και συνέντευξη του παπα-Στεφανή Νίκα στο τεύχος νο 67 των ΣΤΙΓΜΩΝ)
Αγοράστε Κρητική μουσική online από το CRETA SHOP
Παπα Στεφανής Νίκας Αγρίμι και Κοράσο
Κείμενο και φωτογραφίες από αυτή την σελίδα μπορoύν να αναπαραχθούν κατόπιν συννενόησης με τον εκδότη (niko@stigmes.gr) και με αναφορά στην πηγή ως: "από τις ΣΤΙΓΜΕΣ, το Κρητικό περιοδικό" με σύνδεση στο http://stigmes.gr/
“η λαϊκή μουσική ειν' ένα κοφτερό μαχαίρι”
«Αέρας είν’ ο έρωντας κι αν τον αλικοντίσεις
κόντρα πηγαίνεις του Θεού και στα πρεπά τση φύσης»
Ο παπα-Στεφανής γεννήθηκε στις Βρύσες Αγίου Βασιλείου και όπως αναφέρει:
«Ό,τι ήμουνε κι ό,τι είμαι εδά κι από παέ και πέρα
ό,τι γενώ, θα το χρωστώ στο βρυσανόν αέρα»
Μεγάλωσε σε ένα αυθεντικά καλλιτεχνικό περιβάλλον όπου το κρητικό τραγούδι, οι παρέες κι οι καντάδες ήταν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας. Οι κληρονομικές καταβολές από τους γονείς του που όμως «ποτέ δεν είχαν σκεφτεί να συνθέσουν συστηματικά, το έκαναν όταν ένοιωθαν την ανάγκη χωρίς να καταγράφουν σχεδόν τίποτα», σε συνδυασμό με τα πρώτα του ακούσματα από το Γιάννη Δάνδολο και το Μουντόκωστα, οδήγησαν τον παπα Στεφανή προς τη μουσική. Έτσι ...«η εξέλιξη ήταν μοιραία».
Είναι χαρακτηριστικό ότι το ρεφρέν του «Ναναρίσματος», του τραγουδιού με το οποίο ο παπά Στεφανής πρώτευσε στον εφετινό Διαγωνισμό Κρητικής Μουσικής, το συνέθεσε η μητέρα του. «Με αυτό μας νανούριζε, εφτά αδέλφια, μία φορά κι έναν καιρό». Το τραγούδι διακρίθηκε, συν τοις άλλοις, χάρη στην πρωτοτυπία του αφού τα νανουρίσματα σχεδόν εκλείπουν από την κρητική δισκογραφία. Ο παπά Στεφανής το χαρακτηρίζει «απρόβλεπτο, απρόσμενο και διαφορετικό. Ένα μαύρο ρόδο ανάμεσα σε άλλα δεκατέσσερα, κόκκινα και άσπρα». Αισθάνεται υπερήφανος για το "Νανάρισμα", κυρίως επειδή το είχε αφιερώσει στο γιο του που, τότε, από μέρα σε μέρα, περίμεναν να γεννηθεί. Πάντως, δήλωσε ευθαρσώς και με τη χιουμοριστική διάθεση που τον διακρίνει ότι, μόλις βγήκαν τα αποτελέσματα του διαγωνισμού, από την αγωνία εκείνων των στιγμών, αισθάνθηκε σα «να είχε σκάψει μονημερίς, τεσσάρων εργατών αμπέλι»..
Ο Βασίλης Σκουλάς, ο Ψαραντώνης, ο Μάνος Μουντάκης, ο Δημήτρης Σγουρός, η Ειρήνη Δερέμπεη και η Εύα Γρηγοράκη, που χάρισαν τη φωνή τους στα τραγούδια του CD, δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις. Ο παπά Στεφανής αναφέρει ότι το «Αγρίμι και Κοράσο» είναι η πρώτη ολοκληρωμένη μουσική δουλειά στην ιστορία της κρητικής δισκογραφίας με πρώτο όργανο το σφυροχάμπιολο. Τα τραγούδια του CD αποτελούν ένα συνδυασμό παλιών και νέων στίχων και μελωδιών με σταθερές βάσεις στην παραδοσιακή κρητική τραγουδοποιεία.
Τα παραδοσιακά τραγούδια είναι προϊόντα έρευνας του παπά Στεφανή και ακούγονται φρέσκα, σύγχρονα και ζωντανά. Αν και η ιστορική τους διαδρομή είναι μεγάλη δε θυμίζουν καθόλου άνευρη και αποστειρωμένη μουσειακή καταγραφή ενώ αποδεικνύουν με τον καλύτερο τρόπο ότι η καλή μουσική είναι διαχρονική.
Το CD είναι αφιερωμένο στην πνευστή μουσική της Κρήτης προβάλλοντας ως κυρίαρχο σολιστικό μουσικό όργανο των δεκατεσσάρων τραγουδιών το χαμπιόλι. Επίσης, αναδεικνύει κρητικούς σκοπούς και μελωδίες που στις μέρες μας κινδυνεύουν να εξαφανιστούν όπως το Λαζώτη και τον Πανωμερίτη ή Προβατινίστικο, τα «Παστικα» (νυφιάτικα τραγούδια) καθώς και ξεχασμένες κρητικές παιδικές μελωδίες. Εκτός από το χαμπιόλι, στο «Αγρίμι και Κοράσο», παρελαύνουν όργανα όπως το μπουλγαρί, το λαγούτο-λάφτα, το ούτι καθώς και φυσικά κρουστά όπως το νταούλι μπεντίρ και τα κουτάλια. Σε όλα αυτά σημαντική ήταν η συμβολή του Νίκου Κατριτζιδάκη, δεξιοτέχνη φλαουτίστα με κλασσική παιδεία και μέλους της μουσικής ομάδας «ΑΧΟΣ», που χειρίζεται αριστοτεχνικά το ζεστό ήχο του χαμπιολιού, καθώς και η βοήθεια του συγκροτήματος «Παλαιϊνά Σεφέρια».
ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗΣ
(Πλήρης παρουσίαση και συνέντευξη του παπα-Στεφανή Νίκα στο τεύχος νο 67 των ΣΤΙΓΜΩΝ)
Αγοράστε Κρητική μουσική online από το CRETA SHOP
Παπα Στεφανής Νίκας Αγρίμι και Κοράσο
Κείμενο και φωτογραφίες από αυτή την σελίδα μπορoύν να αναπαραχθούν κατόπιν συννενόησης με τον εκδότη (niko@stigmes.gr) και με αναφορά στην πηγή ως: "από τις ΣΤΙΓΜΕΣ, το Κρητικό περιοδικό" με σύνδεση στο http://stigmes.gr/
2 σχόλια:
Καλημέρα Ελευθερία!
Ο blogger τελικά μου είναι πιο οικείος. Δεν τον ήξερα τον παπά-Στεφανή. Σ' ευχαριστώ που μας τον γνώρισες.
Φιλιά
Φωτεινη μου καλημ,ερα ,τον παππα τον γνωρισα στα χαρκια τοτε που πηγαμε για την λογοτεχνικη βραδυα και με εξεπληξε ο ανθρωπος τοσο με τις μαντιναδες του οσο και με τον χορο του,καλυτερο χορευτη δεν εχω δει ,μας εκανε φοβερη εντυπωση.Φιλα ελευθερια
Δημοσίευση σχολίου